به گزارش ایکنا؛ اسماعیل عاکفی، پژوهشگر علوم قرآنی، در سومین جلسه روشهای تدبر در قرآن به بیان مفهوم قفل بر دلها در صورت عدم تدبر در آیات براساس آیه «أَفَلَا يَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ أَمْ عَلَىٰ قُلُوبٍ أَقْفَالُهَا» پرداخته که متن و فیلم آن در ذیل آمده است؛
«بسمالله الرحمن الرحیم؛ در قرآن کریم دستور به تدبر داده شده و اهمیت آن را نیز گفته است. «تدبر» یعنی توجه به پشت آیات قرآن و اینکه ببینیم چه مفهومی دارد. در قرآن آمده است، هرکسی در آیات، تدبر نکند، دلش قفل است. حال ممکن است برای برخی سؤال شود که اگر در قرآن تدبر نکنم، یعنی دلم قفل است؟
شما را به موضوعی توجه میدهم. زخم زبان که اصطلاحاً به آن متلک میگویند و یا جکها و لطیفهها را شنیدهاید؟ در جک و لطیفه چه موضوعی است که فرد به آن میخندد و یا در متلک به او بر میخورد، مثل اینکه به فردی میگویند «تو مثل خورشید میمانی». خوشحال میشود، میپرسد: «از چه جهت مثل خورشیدم؟» میگویند: «چون خورشید از پشت کوه آمده است»، به او برمیخورد. چرا ناراحت شد و چه اتفاقی در ذهنش افتاد و پشت این حرف چه موضوعی خوابیده بود که بهش برخورد. قضیه این است که در فرهنگ ما عرف است به فردی که آداب و معاشرت بلد نیست و با مردم نجوشیده است، میگویند این پشت کوه زندگی میکرده پس آداب و معاشرت نمیداند.
بنابراین اگر کسی را با خورشید نه از حیث نورانیت، بلکه از حیث پشت کوهی بودن، مقایسه کنید به او توهین کردهایم، با وجود اینکه در کلمات ما توهین نبود. پس با جمله «تو مثل خورشیدی چون خورشید از پشت کوه آمده است» مفهوم زشتی را منتقل کردهایم. پس ما میتوانیم در یک متلک، تدبر کنیم و بفهمیم با وجود اینکه کلاس متلکشناسی نیز نرفتهایم.
اگر کسی در آیات قرآن در حد یک متلک فکر نکند تا مفاهیم آن را بفهمد، آن هنگام آن فرد دلش قفل است. یا هنگامی که جک میگویند، میخندیم، پشت این جک موضوعی خوابیده است که خندیدهایم و آن مطلب خندهدار بوده است. پس اگر در قرآن کریم و هنگام قرائت آیات بشارت، خوشحال و مسرور نشویم، آیا دلمان قفل نیست؟ و شأن قرآن را نشکاندهایم؟ پس به همین خاطر است که قرآن میفرماید: «أَفَلَا يَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ أَمْ عَلَىٰ قُلُوبٍ أَقْفَالُهَا؛ آیا در قرآن فکر نمیکنند و یا دلهایشان قفل است».
انشاءالله که من و شما دلهایمان قفل نباشد.»